[ad_1]
غلطهای دیکته آرش انواع مختلف دارد مثلا حروف مشابه را با هم اشتباه میکند (مقازه بهجای مغازه)، کلمات را همانگونه که میشنود، مینویسد (رفتن بهجای رفتند، پمبه بهجای پنبه)، وارونهنویسی و قرینهنویسی (بهجای آبآب بهجای بابا) دارد یا یک حرف از یک کلمه را حذف یا به آن اضافه میکند. باتوجه به مشکلات فوق برای آرش اختلال یادگیری دیکتهنویسی مطرح میشود. اینکه این اختلال چیست و چه راهکاری برای رفع آن باید درنظر گرفت را دکتر کتایون خوشابی، روانپزشک توضیح میدهد.
اختلال یادگیری بهعنوان یک اختلال عصب زیستشناختی یا اختلال پردازش زبان تشخیص داده شده که به وسیله عملکرد مغز بهوجود آمده است. اختلال یادگیری ممکن است از لحاظ علمی در حوزههای شناسایی کلمه، ادراک، خواندن، حساب کردن، استدلال کردن، هجیکردن یا کلمهبندی و نوشتن بهوجود آید. اختلال یادگیری غالبا وابسته به عملکرد غیرعادی مغز بهویژه در حوزه گفتار است.
اختلال یادگیری که در زمینه علمی تشخیص داده شده، ممکن است در زمینههای دیگر نیز اختلال ایجاد کند. بهطور مثال فعالیتهای روزمره یک فرد در خانه ممکن است از ناتوانی بالقوه حافظه، استدلال یا حل مسئله تاثیر بگیرد. بهعلاوه ممکن است تاثیر نامطلوبی بر ارتباطات اجتماعی بگذارد زیرا ضعف فرایند شناختی فرد باعث میشود او در فکر کردن یا رفتار، دچار اشتباه یا کجفهمی رفتار دیگران شود. اختلالات یادگیری ممکن است با حالتهای مختلف مانند اختلال بیشفعالی، اختلالات رفتاری، ناتواناییهای حسی یا دیگر شرایط کلینیکی ارتباط داشته باشد.
انواع اختلالات یادگیری را بشناسید
اختلالات یادگیری دستهای از اختلالات مربوط به یادگیری هستند که شامل ۳اختلال یادگیری در دیکتهنویسی، روخوانی و ریاضی است. تعدادی از کودکانی که مشکل دیکتهنویسی دارند اختلال روخوانی هم دارند و بالعکس کودکان نارساخوان در دیکتهنویسی هم مشکل دارند. در مجموع ۳۰تا ۵۰درصد مردم دچار اختلال یادگیری ناشناخته هستند و تقریبا ۳میلیون کودک بین ۶ تا ۱۸سال به نوعی برخی اختلالات یادگیری را دارند. نکته مهم آن است که این اختلالات در پسران بیشتر از دختران است.
حدود نیمی از اختلالهای یادگیری در حوزههای اختلال خواندن طبقهبندی میشوند، در بیشتر موارد شروع اختلال یادگیری در فاصله زمانی پیش از دبستان تا کلاس دوم مشخص میشود. شروع پیش از کلاس اول معمولا نشانگر نوعی تاخیر رشدی در زبان، تاخیر در یادگیری مفاهیم جدید در خانه یا تاخیر در عملکرد، در مقایسه با همسالان پیشدبستانی و مهدکودکی است. شروع در اوایل ورود به مدرسه معمولا به شکل نمرههای پایین و یادگیری ضعیف معلوم میشود.
علت اختلال یادگیری چیست؟
بیشترین مطالعات انجام شده در زمینه اختلالات خواندن صورت گرفته که مجموعهای از عوامل ارثی و محیطی را مطرح میکند. متخصصان میگویند ژنتیک در بروز این اختلالات نقش مهمی دارد بهطوری که در تعدادی از موارد مشکل مشابه کودک در دیکتهنویسی یا روخوانی در اقوام درجه اول مثل پدر و مادر یا درجه دوم خانواده پدری و مادری نیز وجود دارد. یکی از تئوریهای مطرح در اختلالات یادگیری برطرف نکردن جانبی در کودک است، بهطوری که در پایان ۶سالگی راستدستی یا چپدستی در کودک مشخص میشود.
بهطور طبیعی در کودکان راستدست پای راست، گوش راست و چشم راست برتری دارند (توپ زدن با پای راست، شنیدن صدای ساعت مچی با گوش راست، نگاه کردن به داخل کاغذ لوله شده با چشم راست) در تعدادی از کودکانی که اختلالات یادگیری دارند برتری جانبی اتفاق نمیافتد مثلا آنها چپ دست، راست پا، چپ چشم و راست گوش هستند. در صورتی که کودک اختلال یادگیری داشته باشد و برتری جانبی نیز مشخص نشده باشد، بهتر است با تمرینهای خاص این برتری جانبی را ایجاد کرد. عوامل دیگری هم در سببشناسی این اختلالات مطرح میشوند که هیچیک قطعی نیستند اما به هر حال بهنظر میرسد حافظه دیداری و شنیداری این کودکان دچار اختلال است.
اختلال مربوط به خواندن چیست؟
این گروه از کودکان واژههای بسیاری را میدانند و بهراحتی صحبت میکنند ولی قادر به خواندن نشانههای نوشتنی یا چاپی نیستند. برخی میتوانند واژهها را بخوانند ولی مفهوم آنها را نمیفهمند. گاهی دشواریهای خواندن در این کودکان با مشکل هجی کردن نیز همراه است. اختلال روخوانی (دیس لکسیا) یا نارساخوانی اصطلاحی است که در آن کودکان باوجود هوش طبیعی قادر به خواندن درست و روان نیستند. چنین کودکانی از نظر مغزی، بینایی و شنوایی سالم هستند و شاید علائمی مانند اضطراب، افسردگی و کاهش اعتمادبهنفس ثانوی نسبت به نارساخوانی داشته باشند.
اختلال ریاضی یعنی چه؟
در این اختلال کودک بهطور اختصاصی باوجود داشتن هوش طبیعی در عملکرد ریاضی بسیار ضعیف عمل میکند و اختلاف نمره ریاضی با سایر دروس کاملا مشخص است. در هر مقطع تحصیلی کودک در کسب مهارتهای ریاضی مربوط به همان مقطع اشکال دارد. مشکلات شایع در این گروه از کودکان شامل نفهمیدن اصطلاحات ریاضی، درک نکردن اعمال و مفاهیم ریاضی، نشناختن نمادهای عددی یا گروهبندی ارقام، رعایت نکردن مراحل ریاضی، شمارش اشیا و یادگیری جدول ضرب و اشکال در مهارتهایی که نیاز به تمرکز دارد مانند کپی کردن درست اعداد و بهخاطر سپردن اعداد است.
در تعدادی از کودکان که اختلالات یادگیری و علائم مربوط به کمبود تمرکز وجود دارد، اشتباهات ناشی از بیدقتی نیز به علائم اختلالات یادگیری اضافه میشوند. در صورت وجود هر دو اختلال یادگیری و کمبود تمرکز، استفاده از داروهای اختصاصی برای افزایش تمرکز کمککننده است. علائم همراه دیگر شامل اضطراب، افسردگی، بیعلاقگی به انجام تکالیف مدرسه و بیمیلی برای حضور در مدرسه بهدلیل کاهش اعتماد به نفس در کودک است.
آیا کودکم اختلال یادگیری دارد؟
این کودکان بهره هوشی طبیعی دارند، از نظر حواس بینایی و شنوایی سالم بوده و امکانات محیطی و آموزشی نسبتا مناسبی هم دارند. این کودکان محدودیتهای شدید عاطفی ندارند اما باوجود این در یک یا چند زمینه درس دیکته یا روخوانی پایینتر از حد انتظار باتوجه به بهره هوشی هستند. برای تشخیص انواع اختلالات یادگیری در کلاس اول باید حداقل ۶ تا ۹ماه از شروع سال تحصیلی گذشته باشد زیرا بسیاری از اشکالات ذکر شده در شروع سوادآموزی طبیعی تلقی میشوند.
برای تشخیص اختلال یادگیری دیدن دفتر دیکته، ریاضی و مشاهده روخوانی کودک الزامی است و در صورت داشتن آگاهی از این اختلالات بهترین مرجع تشخیص، معلمان هستند. از آنجا که پیشرفت تحصیلی کودک تاثیر بسزایی بر اعتماد به نفس و تصویر مثبت ذهنی او از خود دارد، بههمین دلیل شکست نسبی یا مطلق تحصیلی در مدرسه یک عامل خطر مهم برای اختلالات روانپزشکی است و هر چه سریعتر باید تشخیص داده شود.
کودکم درمان میشود؟
از نظر درمانی این کودکان نیازمند آموزشهای خاص هستند و موثرترین راه، استفاده از آموزشهای کمکی است. در تهران دو مرکز ویژه اختلالات یادگیری وابسته به سازمان آموزشوپرورش و تعدادی مراکز خصوصی که برای این دسته از کودکان برنامه آموزشی خاص دارند، وجود دارد. به هر حال دانشآموزانی که اختلالات یادگیری دارند، مظلومترین کودکان در نظام آموزشی هستند که با تشخیص زودرس و درمان بهموقع در بسیاری از موارد مشکلات یادگیری آنها حل میشود. با حمایت درست و مداخله مناسب، این کودکان میتوانند در مدرسه موفق بوده و در بزرگسالی نیز انسانی موفق باشند.
[ad_2]