بدن انسان از سلول های مختلفی تشکیل شده است و چگونگی قرار گرفتن این سلول ها در کنار هم و ساختن بدن را سازمان بندی بدن می نامند.
بافت
در بدن انسان سلول های گوناگونی هست که هر یک کار معینی انجام می دهند. کوچکترین تجمع سلول ها که به طور هماهنگ عمل یا اعمال مشخصی را انجام می دهند بافت یا نسج نام دارند مانند، بافت خونی، بافت استخوانی، بافت چربی .
سلولهای یک بافت مثل آجر ساختمان در کنار هم قرار دارند و بین آنها مایع بین سلولی یا آب میان بافتی هست. آب میان بافتی مانند سیمان بین آجرهاست.
اندام
با کنار هم قرار گرفتن چند نوع بافت اندام شکل می گیرد. مانند معده، قلب بنابراین به مجموع بافت هایی که با هم در ارتباط بوده و برای انجام کار خاصی مکمل یکدیگرند اندام می گویند. مثلا قلب یک اندام است که در ساختمان آن بافت خونی، عصبی، پیوندی، چربی وجود دارد.
دستگاه
از مجموعه ای از اندام ها که با یکدیگر در ارتباط هستند، دستگاه می گویند. هر دستگاه یکی از ویژگی های حیاتی مانند: تغذیه، تنفس، حرکت، ارتباط را بر عهده دارد. مثلاً دستگاه گوارش از اندام های دهان، مجاری، حلق و مری، معده، روده باریک، روده بزرگ تشکیل شده است. اندام هایی مانند کبد و لوزالمعده هم با آن در ارتباط است.
دستگاه گوارش: فراهم آوردن غذای سلول ها
در انسان و مهره داران به صورت لوله گوارش و در جانوران تکامل نیافته به صورت کیسه گوارشی وجود دارد. دستگاه گوارش انسان از دهان تا مقعد ادامه دارد، و از لوله گوارش و غده های گوارش تشکیل شده و حدود هفت متر طول دارد.
بخش های مختلف دستگاه گوارش:
بطورکلی این دستگاه گوارش به دو قسمت مجاری لوله گوارش و اندامهای ضمیمه تقسیم میکنند.
قسمتهای مختلف مجاری گوارشی عبارتند از:
حفره دهان، حلق، مری، معده، روده کوچک، روده بزرگ.
اندامهای شامل: دندانها، غدد بزاقی، کبد، کیسه صفرا و لوزالمعده، زبان (به نوعی کمک می کند).
وظیفه دستگاه گوارش:
وظیفه دستگاه گوارش، دریافت غذا، ایجاد تغییراتی در آن و آماده کردن غذا برای جذب است. و اندامهای ضمیمه این دستگاه عمل گوارشی را تسهیل میکند.
گردش خون: انتقال خون
عملکرد این دستگاه انتقال اکسیژن و مواد غذایی از شش ها و دستگاه گوارش به تمام بدن می باشد. این دستگاه از سه بخش تشکیل شده است: ۱- خون: که مواد غذایی و اکسیژن در آن حمل میشود. ۲- یک شبکه از رگها که خون در آن حرکت میکند و به تمام بدن میرود. ۳- یک تلمبه به نام قلب که خون را در رگها به جریان می اندازد.
دستگاه تنفس (تأمین کننده اکسیژن):
دستگاه تنفس شامل سیستم تنفس فوقانی و تحتانی است که سیستم فوقانی شامل بینی، حنجره، حلق و نای میباشد و سیستم تحتانی شامل ریه، برونشها و پرده جنب میباشد و عمل آن انتقال اکسیژن به بافت های بدن میباشد.
دفع ادرار (دفع مواد زاید و تنظیم محیط داخلی):
دستگاه دفع ادرار شامل کلیه و مجاری ادراری است که ادرار را به مثانه میرساند و از طریق پیش آبراه دفع میکند.
دستگاه بخش حرکتی (اسکلت و ماهیچه):
دستگاه حرکتی از مفاصل استخوانها و ماهیچه ها تشکیل شده که با یکدیگر همکاری میکنند و این همکاری برای حرکت و ادامه زندگی اهمیت فراوان دارد.
دستگاه تکثیر (تولید مثل) :
هدف این دستگاه جهت تولید مثل و بقای نسل می باشد.
دستگاه عصبی – Nervous System :
دستگاه عصبی دو بخش اصلی دارد:
- دستگاه عصبی مرکزی که شامل مغز و نخاع می باشد.
- دستگا ه عصبی محیطی که شامل دو بخش پیکری و خود مختار است.
دستگاه عصبی سازمان یافته ترین دستگاه و پیچیده ترین دستگاه بدن هست که ارتباطات قسمتهای مختلف بدن و همچنین ارتباط با محیط اطراف را بر عهده دارد .
وظیفه دستگاه عصبی:
۱- تحریک پذیری: مثل حس کردن گرما و سرما .
۲- هدایت کننده: مثل رساندن تحریکات به قسمتهای مختلف بدن .
۳- هماهنگ کننده: مثل کامل کردن و تنظیم کردن حرکات .