هر فرد بدون تردید یک سوم یا حداقل یک چهارم عمر خود را در خواب می گذراند یعنی یک فرد که ۶۰ ساله عمر می کند حدود ۲۰ سال از آنرا در خواب بوده است . خواب بزرگترین تجدید کننده قوا است که استراحت سلسله اعصاب را تأمین می کند و سبب قوای جسمی وروحی لازم برای از بین بردن خستگی می شود . علل عمده خستگی عبارتند از فعالیت و انجام کارهای روزانه ، نداشتن استراحت ، غذای غیرکافی و نامناسب ، اختلال در اعمال گوارشی و وجود بیماری در انسان .
تمامی اشخاص به یک اندازه به خواب احتیاج ندارند . مقدار خواب برای هرکس بستگی به سن ، میزان فعالیت ، سلامتی و کنترل اعصاب و هیجانات وی دارد ولی به طور کلی حداقل۶ تا۸ ساعت خواب در هر ۲۴ ساعت بر ای هر فرد لازم و ضروری است
. طبیعی است که نوع کار و مدت زمان آن در طولانی تر شدن خواب مؤثر خواهد بود.
خواب نوعی داروی طبیعت است که چنانچه کمتر از میزان مورد نیاز مصرف شود نتیجه مطلوب را نمی دهد و اگر زیادتر استعمال گردد مضر و خطرناک خواهد بود . لذا رعایت حد اعتدال ساعات خواب به نحوی که در بیداری احساس شادابی و نشاط نمائیم . ضروری است.
برای آن که همیشه سالم و با نشاط باشید و ضمناً از خواب عمیق و آرام بهره مند شده ولذت آن را درک نمائید و قادر باشید که در ساعات بیداری کارهای جسمی و فکری خود را به خوبی انجام دهید لازم است که از دستورات زیر پیروی نمائید:
– همه شب در ساعت معین به رختخواب بروید. ثابت شده است که بهترین ساعات برای به خواب رفتن بین ساعت ۱۰ تا ۱۲ شب می باشد.
- از استراحت نمودن بلافاصله بعد از صرف غذا خودداری نمائید . آزمایشات انجام یافته برروی اشخاصی که پس از تناول غذای زیاد به خصوص پس از میهمانی ها بلافاصله استراحت می کنند نشان می دهد که این گونه افراد زودتر به بیماریهای قلبی و عروقی مبتلا می شوند . علت علمی این عارضه را چنین می توان تشریح نمود چون تا یکی دو ساعت پس از صرف غذا میزان چربی خون به حد اشبا ع می رسد در صورت عدم تحرک ، گرایش ترکیبات خون برای ته نشین شدن زیاد می باشد . در صورتی که اگر پس از غذا پیاده روی حتی به مقدار کم معمول گردد در اثر تحرک جدار عروق و گردش بهتر جریان خون قدرت ته نشین شدن مواد چربی و سایر مواد متشکله خون کمتر می گردد.
– حتی المقدور از مصرف غذاهای سنگین در شب خودداری نمائید.
– قبل از خوابیدن حدود نیمساعت در هوای آزاد پیاده روی نمائید.
– غذا باید هضم شده باشد بنابراین بین صرف غذا و خوابیدن بایستی حدود ۲ ساعت فاصله باشد.
-گرفتن دوش آب ولرم و صرف یک لیوان شیر قبل از خواب به راحت خوابیدن کمک می کند.
-اگر عادت به مطالعه دارید پیش از خواب مدت کوتاهی به مطالعه بپردازید.
– از داروهای خواب آور تنها در صورت تجویز پزشک مصرف نموده و از استفاده خودسرانه آنها جداً خودداری کنید.
- حدالامکان از وسایل خواب مناسب استفاده نمائید.
- قبل از خواب لباس ها را عوض کرده و از لباس های گشاد ، سبک و راحت استفاده کنید.
- پس از آن که چراغ ها را خاموش کردید دست و پاهای خود را به طرف پائین کشیده ، دراز نمائید . و پاهای خود را بیش از قسمت های بالای بدن بپوشانید.
- حتی الامکان به پشت یا پهلوی راست بخوابید.
- مجبور نمودن خود به تفکر در باره کار های عادی روزانه و یا شمردن اعداد باعث می شود که فکر از مسائلی که باعث ناراحتی شخصی است منحرف شده و به زودتر خوابیدن کمک نماید.
- در صورتی که امکان ورود حشراتی مثل پشه و مگس به اطاق وجود داشته باشد می توان از تورهای سیمی ، در جلوی پنجره نصب می گردند استفاده کرد.
- اتاق خواب را در قسمتی از ساختمان انتخاب نمائید که حتی الامکان از سرو صدا دور باشد.
- نور اتاق خواب را یکنواخت کرده و پنجره اتاق را باز بگذارید . حتی در زمستان هم پنجره بایستی کمی باز باشد.